KARS _CILAVUZ KÖY ENSTİTÜSÜ
Fotoğraf günümüzden...öykü 1940'lı yıllardan...
Bu güzel anıyı -E.Baysal'a- Nakip Haşimoğlu iletmiştir.
Fotoğraf günümüzden...öykü 1940'lı yıllardan...
Bu güzel anıyı -E.Baysal'a- Nakip Haşimoğlu iletmiştir.
ELEKTRİK SANTRALİ YAPIMI
1943 yılına kadar köyde elektrik yoktu. Herkes aydınlanmak için gaz lambaları kullanmaktaydı. Bu sıkıntıdan kurtulmak için enstitünün fizik öğretmeni Remzi Çakır, Halit Ağanoğlu ile konuşarak köye elektrik santrali yapma fikrini bildirir. Teknik eleman talebinde bulunan Ağanoğlu, bu işten anlayan biri gönderilmeyince, Çakır’ın da verdiği cesaretle santralin kurulmasına karar verir.
Ağanoğlu ve Çakır, birlikte bir sırık, bir şakul, bir saat, bir avuç da saman kullanarak, suyun yüksekliğini, saniyedeki miktarını ölçmeyi başarmışlardır. Yedi buçuk metre yükseklikten en az altı yüz ila bin litre arasında su alınabilecekti. Ki, bu kırk, elli beygirlik bir kuvvet vermiş bulunacaktı. Bu kuvvetle de enstitü bol ve parasız ışığa, radyoya, sinemaya kavuşacak, atölyeler hareket için gerekli olan enerjiyi yine parasız elde etmiş olacaktı.(Ağanoğlu, 1949: 41)
Hesaplamalar tamamlandıktan sonra, 1943 yılının haziran ayından itibaren elli kişilik öğrenci grubu ve başlarında iki öğretmen olarak işe koyulundu. Bir taraftan santralin binası, diğer taraftan da su kanalının açılması ele alınmıştı. Kış aylarının bastırmasına kadar dört ay yüksek tempo ile çalışıldı hatta bazı günler tüm öğrenci ve öğretim kadrosu taş ve kum taşıma seferberliğine girişmişti. Halit Ağanoğlu ve eşinin de bu çetrefilli yolda canla başla çalıştığını, kum taşıdığını kaynaklarda görmek mümkündür. Milli Eğitim Bakanlığının da bu çalışmayı desteklemesi ve malzemeler için gerekli ödeneği çıkarmasıyla 1944 Haziran ayında bina ve kanalın yapımı, türbün, alternatör ve diğer tesisat malzemesinin satın alınması, yerleştirilmesi işlemi dört ay içinde tamamlandı. Toplam sekiz aylık bir çalışma sonrasında 1944 Ekim ayının sonlarına doğru eser provaları da tamamlanarak çalışmaya hazır hale getirildi. Bütün öğrenciler ve öğretmenler santralin ne sonuç vereceğini büyük bir heyecanla bekliyorlardı ki santral çalıştı ve Cılavuz Köy Enstitüsü elektriğine kavuşmuştu.
Facebook’tan_ 12.09.2013
